Autor: Manolo Graña

O Mazo de Mazonovo, situado na aldea do mesmo nome nun dos vales de Santa Eulalia de Oscos, é un conxunto de Mazo hidráulico e taller de forxa que se remonta ao século XVIII.

Durante séculos estes aparellos hidráulicos aproveitaron a forza dos ríos para mover os seus mecanismos, que movían enormes e pesados ​​martelos (114 kg neste caso; pero podían chegar aos 500 kg nas fraguas).

Estes permitiron transformar os tochos (lingotes de ferro) en láminas, e comezar a dar forma aos utensilios e obxectos que despois serían rematados manualmente, o que supuxo un gran aforro de tempo e esforzo nunha época na que todo se facía de forma artesá.

Coa industrialización do sector a finais do século XIX e comezos do XX comeza o declive da ferreiría tradicional no rural, que acompañaba o seu desenvolvemento dende tempos inmemoriais. Abandoáronse as fraguas e mazos, truncouse a transmisión do coñecemento e quedaban cada vez menos depositarios deste oficio, que dera forma e sentido a moitas comarcas como Oscos-Eo.

E aquí radica a singularidade e a importancia de Mazonovo: é un edificio que chegou ata nós nun excelente estado de conservación. É unha fiestra ao pasado que nos permite comprender un pouco mellor a forma de vida dos nosos devanceiros: un anaquiño das nosas raíces.

Tamén é un dos últimos mazos hidráulicos que seguen en activo en toda Europa, pois máis aló de estar aberto ao público e de servir de museo, é utilizado a diario polos ferreiros para elaborar as súas pezas. Este uso, unido ao mantemento diario que realizan, permite conservar e manter funcionando o edificio e a delicada maquinaria que alberga.

O carballo común (Quercus robur) é a nosa árbore máis popular. Á súa sombra aínda agora se celebran centos de festas e antano tamén feiras de gando. Se existe algunha árbore que se identifique con Galicia e, en particular, con Compostela, esa é o
carballo.

O Carballo do Banquete de Conxo, con máis de 250 anos de vida, é a árbore máis veterana do histórico Bosque do Banquete de Conxo. Álzase ao pé dunha das sendas deste “novo” espazo natural situado ao sur de Santiago de Compostela.

Rosalía de Castro era unha gran amante da natureza, tal e como reflicten as múltiples referencias que recolle nos seus poemas. E tamén era unha fervente defensora do medio natural. O exemplo máis claro foi a denuncia das talas indiscriminadas na carballeira de Conxo, converténdose nunha das primeiras proclamas ecoloxistas de todo o Estado.

O Carballo do Banquete de Conxo foi o candidato galego ao concurso Tree of the year, no que cada ano se escolle a árbore europea entre varias candidatas elixidas por votación popular. No concurso para elixir o representante español, o Carballo do Banquete de Conxo resultou gañador con 22.974 votos.  No concurso europeo resultou segunda, con 168.284 votos. Grazas a este concurso, o noso carballo é coñecido en toda España e Europa.

O municipio está situado na zona occidental de Asturias e está enmarcado dentro da comarca dos Oscos, rexión designada como Reserva da Biosfera pola UNESCO xunto con outros catro municipios asturianos e sete galegos que forman a Reserva da Biosfera do Río Eo, Oscos e Tierras de Burón. 

Limita ao norte con Villanueva de Oscos, ao sur e ao oeste coa provincia galega de Lugo, e ao leste limita con Villanueva de Oscos, San Martín de Oscos e Grandas de Salime. 

Ten unha superficie de 47,12 quilómetros cadrados.  A principal vía de acceso ao municipio é a estrada AS-27, que chega dende o Alto de La Garganta.

A igrexa de Sta. Mª de Meira era parte do mosteiro do s. XII.

É un dos monumentos románicos máis importantes do país. Monumento Nacional dende 1931.

Ten pranta de cruz latina, tipica da orde do Císter, con tres naves e cinco capelas cubertas por bóvedas de medio canón O rosetón da fachada é un dos sinais de identidade de Meira.

As ferraxes da porta son as orixinais do s. XII. No interior destaca o sepulcro de D María de Bolaño

Este museo serve para complementar a visita ao Castro de Viladonga e caracterízase pola cantidade e calidade dos restos arqueolóxicos expostos. O recinto sitúase ao pé da muralla deste asentamento galaico-romano, e exhibe numerosos obxectos da vida cotiá desta vila de hai case 2.000 anos. Os seus fondos proceden das escavacións realizadas no lugar, das que se sacaron á luz multitude de pezas (armas, xogos, útiles de labranza, cerámicas, obxectos de decoración…).