Unha taberna é un establecemento de hostalería de antiga tradición, que serve comida e bebida de forma opcional. Admítese como sinónimo de cantina, bodegón e tasca, como uso alterno para mesón ou pousada, e o Sur para polbeira.
No século xxi xa non está asociado ao tipismo da cidade, lugar ou rexión na que se atopa, por efecto da Segundo o Dicionario da lingua española, «taberna» é termo do latín (con plural tabernae), e designaba un tipo de local comercial aberto á rúa das cidades da antiga Roma. Adoitaba atoparse nos baixos dun edificio («insula»), e dispoñer dun único espazo abovedado. A súa funcionalidade variaba segundo o tipo de actividade comercial á que se dedicase. Así, nun «thermopolium», dábanse comidas quentes, mentres nun «pistrinum» vendíase pan, e nas « fulonica» tecidos, etc. reación de cadeas de marcas ou firmas de restauración.
Como establecementos públicos, documéntanse locais similares xa no ano 1700 a. C. Atopáronse probas da existencia dun comedor público en Exipto no ano 512 a. C.8
Pode considerarse o seu precedente directo máis antigo a taberna romana («Thermopolium» ou taberna vinaria), debido a que se servía nelas viño quente. «Habemus pullum, piscem, pernam, panem» (Temos pito, peixe, carne, pan), podía lerse no menú dunha destas tabernas.
A súa expansión mundial pode quedar referida por exemplos como as cadeas de restaurantes do tipo Billy Goat Tavern, ou o Fraunces Tavern ou Taberna Fraunces, museo e restaurante histórico de Manhattan.
As tabernas, relatoras dun capítulo importante da idiosincrasia do pobo español, frecuentes escenarios na literatura da novela picaresca e glosadas en poemas e coplas de autores clásicos (como Jorge Manrique coas Coplas a unha beoda que tiña empeñado un brial na taberna ou diversas pasaxes do Libro do bo amor do Arcipreste de Fita), conservan en España unha bagaxe cultural de raíz popular que testemuñan numerosos (e quizá innumerables) establecementos do ramo. Deixando á marxe a explotación gastronómica que modernas cadeas ou firmas de hostalería fan do concepto ‘taberna’, cabe anotar no libro das tabernas históricas españolas, locais como foron ou seguen sendo A Taberna Rubi de Segovia, fundada en 1861; o Rovell de l’ Ou en Barcelona;
